Een Italiaanse avond
Het is begin oktober. De meteorologische herfst is begonnen, maar de nazomer weet nog niet van wijken. Vroeg in de ochtend word ik gebeld. Een mevrouw met een klinkende Italiaanse achternaam en een hartverwarmende Twentse tongval meldt dat haar man die nacht is overleden. Ik pak m’n spullen en rijd naar haar toe. Er gaat van alles door m’n hoofd. Zou meneer terug moeten naar Italië? Hoe gaat dat met aangifte doen als iemand een Italiaans paspoort heeft? Mijn hoofd draait wel vaker overuren, meestal zinloos.
Bij aankomst doet een knappe blonde vrouw de voordeur open en laat me binnen. Haar man is thuis in alle rust overleden en de familie wil hem de komende dagen graag thuis houden. Ze hebben vooraf goed nagedacht en aan deze wens wordt graag voldaan.
Samen met haar kinderen verzorgt mevrouw haar man. Liefdevol, zoals ze al jaren voor hem heeft gezorgd tijdens zijn ziekte. Op dit soort momenten komen de eerste verhalen los, herinneringen boven. Ik begrijp al snel dat meneer in Nederland is geboren en getogen maar volbloed Italiaanse ouders heeft. Dat de bloedlijn boven geboortegrond gaat, blijkt uit de vele anekdotes. Meneer was graag in Italië bij zijn familie en vrienden, had grote voorliefde voor de Italiaanse keuken en het Italiaanse leven. Ook in zijn doen en laten stroomde het Italiaanse bloed door z’n aderen. Trots op zijn prachtige vrouw paradeerde hij graag met haar door het dorp. In Italië hebben ze daar zelfs een naam voor: ‘passeggiare’. Zien en gezien worden.
De condoleance wordt thuis gehouden en daarvoor wordt meneer in zijn eigen mooie, ommuurde binnentuin gezet, waar het pleintje naar hemzelf is vernoemd. Met waxinelichtjes op de grond en in de vijgenboom, prachtige boeketten en een tafel vol herinneringen is het een sfeervol plaatje. Vele familieleden en bekenden maken gebruik van de mogelijkheid om afscheid te nemen, de rijen staan tot ver in de straat. De temperatuur is deze avond on-Nederlands hoog voor oktober, de kleinkinderen zitten in zomerkleding in de tuin. Het voelt speciaal: een echte Italiaanse avond.
De volgende dag brengen we meneer, na een intieme ceremonie in zijn eigen huis, naar de begraafplaats. Hij wordt begraven in het graf naast zijn eigen ouders. Italiaanse namen op de Nederlandse begraafplaats. Met touwen laten zijn kinderen en naaste familie hem in het graf zakken. Gedragen door liefde.
Als we de begraafplaats aflopen, wordt de wind guur en vallen de eerste regendruppels. De Nederlandse herfst is begonnen.